Dünyadaki Enerji Verimliliği
Dünya genelinde enerji verimliliğini artırmak ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek amacıyla birçok uluslararası anlaşma ve protokol imzalanmıştır. Bu anlaşmalar, ülkelerin enerji tüketimini azaltmak, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişi hızlandırmak ve karbon emisyonlarını düşürmek gibi ortak hedeflere yönelik olarak çeşitli düzenlemeler ve taahhütler içermektedir.
Önemli Enerji Verimliliği Anlaşmaları
•Kyoto Protokolü: 11 Aralık 1997'de Kyoto'da imzalanmış, 16 Şubat 2005'te yürürlüğe girmiştir. İklim değişikliğiyle mücadele için sera gazı emisyonlarını azaltmayı hedefleyen ilk uluslararası anlaşmadır. Ancak, yeterli bulunmayan hedefleri ve gelişmekte olan ülkeler için esneklikleri nedeniyle eleştirilmiştir.
•Paris Anlaşması: 12 Aralık 2015'te Paris'te imzalanmış, 4 Kasım 2016'da yürürlüğe girmiştir. Kyoto Protokolü'nün yerini alan ve daha kapsamlı bir iklim anlaşmasıdır. Tüm ülkelerin katılımına açık olan anlaşma, küresel ısınmayı 2°C'nin altında tutmayı amaçlamaktadır.
•Enerji Verimliliği Direktifi: İlk versiyonu 2006 yılında kabul edilmiştir. Avrupa Birliği'nin enerji verimliliğini artırmayı amaçlayan bir direktifi. Binalar, endüstriyel tesisler ve ev aletleri gibi birçok alanda enerji verimliliği standartlarını belirler.
•Enerji Şartı Anlaşması: Enerji sektöründe işbirliğini teşvik etmek ve yatırımları korumak amacıyla imzalanmış bir anlaşmadır. Enerji verimliliği de anlaşmanın kapsamındadır.
Bu anlaşmaların genel amaçları arasında şunlar sayılabilir:
•Enerji tüketimini azaltmak: Enerji verimliliği standartlarını belirleyerek ve teşvik ederek enerji tüketimini azaltmak.
•Yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişi hızlandırmak: Fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak ve temiz enerji kaynaklarına geçişi desteklemek.
•Karbon emisyonlarını düşürmek: İklim değişikliğiyle mücadele etmek için sera gazı emisyonlarını azaltmak.
•Teknolojik gelişmeleri teşvik etmek: Enerji verimliliği teknolojilerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için destek sağlamak.
Türkiye'nin Durumu
Türkiye, yukarıda belirtilen uluslararası anlaşmalara taraf olmuş ve enerji verimliliği konusunda çeşitli çalışmalar yürütmektedir. 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu, Türkiye'de enerji verimliliği çalışmalarının temelini oluşturmaktadır.